اعظم عالیی طالقانی بیش از همه فرزندان زندهیاد محمود طالقانی، صفات پدرش را داشت، اهل قرآن، شورا، و مروج اسالم رحمانی بود. در دوره اول مجلس شورای اسالمی و در کنار زندهیادانی همچون مهندس مهدی بازرگان، دکتر یدا… سحابی، مهندس عزتا… سحابی، دکتر ابراهیم یزدی، دکتر احمد صدر حاج سیدجوادی، دکتر
کاظم سامی، مهندس علیاکبر معینفر، شهید محمدجواد باهنر، شهید محمدعلی رجایی، شهید مصطفی چمران، آیتا… هاشمی رفسنجانی و بزرگانی دیگر حضور داشت.
اعظم طالقانی، یکی از موثرترین مدافعان حقوق زنان در ایران معاصر محسوب میشود. از موضعی اسالمی، پیگیر استیفای حقوق زنان و عدالت مساواتی بود. نخستین زن
نامزد ریاستجمهوری در ایران بود که نه یکبار بلکه چندین بار بهطور رسمی در انتخابات ریاستجمهوری ثبت نام کرد تا اثبات کند که مراد از »رجال مذهبی و سیاسی« در اصل یکصد و پانزدهم قانون اساسی؛ فقط مردان نیست و زنان هم همانند مردان، صالحیت تصدی این سمت را دارند. طالقانی، بانویی بود که با حضوری فعال در عرصه سیاستورزی جامعه محور، توانمندسازی زنان در عرصه کارآفرینی، تالش برای گسترش تشکل سیاسی زنان، فعالیت مطبوعاتی زنان و کوشش در راه احقاق حقوق
آن، در عهدی که از سالهای پررنج و شکنجه پیش ازنقالب بسته بود، پایدار ماند. مدارا با برخورد با دگراندیشان، عطوفت نسبت به محرومان و مستضعفان، پیگیری مستمر
در شکلگیری و تداوم فعالیتهای اجتماعی، تنها بخشی از صفات برجسته و بهیادماندنی بانو اعظم طالقانی بود. اعظم طالقانی سیاستمداری مستقل، آزادیخواه و نواندیش دینی بود که تنها نام از میراث پدر نمیبرد. همیشه تاکید میکرد که تنها مدافع حقوق زنان نیست و خط قرمزش منافع ملی و تمامیت ارضی کشور است. او تا پایان عمر به این رویکرد وفادار بود و چهرهای ملی بود. اعظم طالقانی از نواندیشان دینی ایران بود که دینباوری را با میهندوستی درآمیخته بود. مطالعات و پژوهشهای دینی او قرآنمحور بود و به قرآن و فرایض دینی ایمان قلبی داشت نه فقط زبانی. اعظم طالقانی از دانش، بینش و اخالق پدرش سیدمحمود طالقانی بسیار آموخته بود و به نیکویی نزد وی سیاستورزی را فراگرفته بود. او در دوران عمر پربرکت خویش نشان داد که گرچه فرزند بزرگ مردی چون آیتا… طالقانی است؛ اما از این عنوان آقازادگی بهرهای نبرد و خود نیز دارای شخصیتی مستقل و ممتاز بود، چراکه او با نام خودش »اعظم طالقانی« شناخته میشد. از مرحومه اعظم طالقانی میتوان درسها آموخت که درس اراده معطوف به حقیقت، درس کرنش نکردن در برابر ظلم، درس مقاومت، صبر، ماندگاری بر اصول و پیروی از قرآن و دین اسالم، محوریترین درسهایی است که آن زندهیاد در عمر گهربارش به ما منتقل نمود و در پایان باید گفت که اعظم طالقانی اعظم بود اما یادمان باشد همه ما انسانها برخوردار از سیر تکاملی هستیم و او نیز از این روند جدا نبود.