نام‌گذاری روز جهانی محیط زیست امسال تحت عنوان «راه‌حل‌های مقابله با آلودگی‌های پلاستیک» تلنگری بر آسیب‌های ویرانگری است که مصرف روزافزون پلاستیک بر چرخه طبیعت، حیات وحش و جوامع بشری بر جای می‌گذارد و با درنوردیدن مرزهای جغرافیایی به یک چالش جهانی تبدیل شده است.

از بطری‌های پلاستیکی بزرگ و کوچک گرفته تا کیسه‌های نایلونی در ابعاد و اندازه‌های مختلف و از انواع ظروف یک‌بار مصرف گرفته تا نایلکس‌های حاوی میوه و مواد خوراکی، امروز از سهم اساسی و نقش انکارناپذیری در زندگی شهری برخوردارند و میزان مصرف آنها روز به روز در بین شهروندان بیشتر و بیشتر می‌شود.

سفره، کاسه و بشقاب، قاشق و چنگال، کارد و لیوان پلاستیکی که برای راحتی خودمان خریداری می‌کنیم تا کیسه‌هایی که موقع خرید میوه و ارزاق و مایحتاج روزمره خرواری بر می‌داریم و ساعتی بعد، آنها را روانه سطل زباله می‌کنیم!

مصرف بی رویه پلاستیک در ایران در سایه حکمرانی غلط منابع و نبود قوانین بازدارنده برای ممنوعیت مصرف بی‌رویه پلاستیک، باعث شده تا کمتر نقطه ای در ایران از گزند زباله‌های پلاستیکی مصون مانده باشد.

واقعیت این است که بلندای دماوند و سبلان و علم‌کوه تا سواحل شمال و کرانه‌های جنوب ایران و از اعماق دره‌ها و غارها تا دورافتاده‌ترین نقاط بیابانی و کویری، همه جا سرریز از دوریزهای پلاستیکی است که تا چشم کار می‌کند، همه جا پخش و پراکنده شده‌اند.

هر چند آموزش و ترویج تفکیک و کاهش مصرف و تولید زباله‌، در کاستن از آثار و عواقب مصرف بی‌مهابای پلاستیک می‌تواند بسیار مؤثر باشد اما در این میان، نقش مهم وضع قوانین بازدارنده و مقررات سخت‌گیرانه و اعمال جدی و قاطع این قوانین و مقررات نباید نادیده گرفته شود.

بر اساس گزارش یونپ، هم اکنون بیش از ۵۰ کشور جهان دارای برنامه فعال برای مقابله با آلودگی پلاستیک هستند اما اقدامات داوطلبانه در سطوح محلی و حتی ملی به تنهایی برای مقابله با این معضل که امروز به بحرانی جهانی تبدیل شده، به تنهایی کفایت نمی‌کند و در این راستا، با همراهی قابل تقدیر اعضای شورای اسلامی شهر تهران، مصوبه‌ «الزام شهرداری تهران به تغییر الگو و کاهش مصرف کیسه‌ها، ظروف و محصولات یک‌بار مصرف پلاستیکی و جایگزین کردن مواد قابل بازیافت غیر پلاستیکی در کلیه مراکز وابسته به شهرداری تهران» را عملیاتی کرده‌ایم و مدیریت شهری با عزم جزم، پای کار کاهش مصرف پلاستیک در میادین میوه و تره بار و فروشگاه‌های شهروند آمده است.

امید است با آغاز اجرای این قانون مترقی شهری در قالب یک برنامه عملیاتی محیط زیستی که در عین حال آثار و نتایج اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نیز بر شهر و شهروندان دارد، شاهد اراده و اهتمام مسئولان از یک سو و اقبال و همراهی عمومی از سوی دیگر در تحقق این حرکت که مطابق با آموزه‌های اخلاقی و اعتقادی و منطبق بر فرهنگ و تمدن ایرانی و اسلامی است، باشیم و توفیق تهران در این چالش را به فرصتی برای موفقیت سایر شهرها و کلان‌شهرهای کشور تبدیل کرده و آن را به سراسر ایران عزیز تسری دهیم.

امروز از همه شهروندان عزیز می‌خواهیم که برای حفاظت از طبیعتی که در آن زندگی می‌کنند و محیط زیستی که در آن نفس می‌کشند، آستین‌های همت را بالا زده و مطالبه‌گر، همراه و اثرگذار باشند …